تعریف مد و تاریخچه مد گرایی
تعریف مد:
واژه «مد» در لغت به معناى سلیقه، اسلوب، روش شیوه و …به کار مى رود و در اصطلاح، عبارت است از روش و طریقه هاى موقتى که براساس ذوق و سلیقه افراد یک جامعه و سبک زندگى از جمله شکل لباس پوشیدن، نوع آداب پذیرایى و معاشرت و تزیین و معمارى خانه و را تنظیم مى کند.
بنابراین، مى توان گفت: مد به تغییر سلیقه ناگهانى و مکرر همه یا برخى از افراد یک جامعه اطلاق مى شود و منجر به گرایش به رفتارى خاص، یا مصرف کالاى به خصوصى، یا در پیش گرفتن سبکى خاص در زندگى مى شود.
تاریخچه مدگرایى:
با بررسى ابعاد مختلف حیات اجتماعى بشر، روشن مى شود که پدیده مد همیشه در تاریخ بشر بوده است و منحصر به دوره معاصر نیست. هرگاه این پدیده در هر دورهاى از تاریخ آگاهانه و با گزینش و انتخاب و با توجه به فرهنگ و چهارچوب هاى فکرى و اعتقادى جامعه صورت گرفته نه تنها موجب پیدایش نارسایىهاى فرهنگى و اجتماعى نشدهاست بلکه به عنوان یک دستاورد اجتماعى، به رشد فرهنگ جوامع کمک نموده و زمینه آراستگى مناسب جنبه ظاهرى زندگى مردم و افراد را فراهم کرده است. مدگرایى مثبت به معناى اقتباس از پیشرفتهاى اجتماعى دیگران و به کار بردن دستاوردهاى مثبت تمدنى دیگران، ضمن برطرف ساختن کاستىهاى حیات اجتماعى، از دچار شدن زندگى انسانها به یک نواختى پیشگیرى کرده و روز به روز بر استحکام بیشتر پایه هاى زندگى کمک نموده و از پدیدآمدن رفتار و شیوه هاى ناخوشایندى که موجب دورى و یا نفرت و انزجار افراد از یکدیگر مى گردد، جلوگیرى به عمل آورده است.
عوامل وریشههاى مدگرایى:
انسان به گونه اى آفریده شده که همواره از حالت یکنواختى گریزان بوده و در مقابل، از تحول و نوآورى در زندگى استقبال مى کند. این تمایل در حالت عادى و در صورتى که پذیرش تحول و نوآورى از روى آگاهى و به صورت تدریجى صورت پذیرد، ظاهر زندگى آدمى را خوشایند و دلپذیر مى سازد. بنابراین میل به خودآرایى و زیباسازى محیط زندگى امرى فطرى است که به برکت آن، هم زمینه آراستگى صورت ظاهرى محیط زندگى انسان فراهم مى گردد و هم انگیزه تعالى و تداوم زندگى اجتماعى و روابط صحیح انسانى تقویت مىشود. بدینسان عواملى که موجب ایجاد نفرت و انزجار افراد از یکدیگر و یا موجب یکنواختى زندگى بشر مى شود، از محیط حیات اجتماعى دور شده و جنبههاى مثبت کمال خواهى و زیبایى دوستى انسان، روز به روز شکوفاتر مى گردد.
البته گرچه یکى از جلوههاى کمال جویى و زیبایى دوستى انسان به ویژه در دوره جوانى توجه به زیبایى ظاهر است اما باید مراقب بود این فرایند، از حالت طبیعى خود خارج نشود زیرا همه استعدادهاى فطرى اگر از حالت طبیعى و معقول خود خارج شوند، جنبه انحرافى پیدا کرده، آثار سویى به بار مى آورند.
به عنوان مثال میل به خودآرایى که ریشه در کمال جویى و زیباپسندى فطرى انسان دارد اگر از روى غفلت، یا در نتیجه افراط و تفریط و یا تحت تاثیر القائات غلط عوامل جانبى، از مسیر طبیعى و درست خود خارج شود، سر از امورى چون خودنمایى، فخر فروشى، خودپرستى، مدپرستى و در مىآورد. عواملى که هر یک از آنها به نوبه خود، موجب پیدایش انواع نارسایىها، هوسبازىها، رقابتهاى غلط و اسراف و تبذیرها خواهد شد و انسان را به حیوانى پست تبدیل خواهد کرد
بنابراین پیروى از مد و زیبایى خواهى و تنوع پسندى، ریشه در نهاد انسان دارد که نیازهایى چون تنوع، زیباخواهى و کمال جویى فطرى منشا اصلى آن محسوب مى شود. اما صورتهاى افراطى رایج این گرایش، (مدپرستى)، در نتیجه جهل و نا آگاهى و ضعف ارزشهاى معنوى و تبلیغات وسیع دشمنان و خودباختگى و تقلید کورکورانه از دیگران و یا آلوده شدن به رذایلى چون خودنمایى، فخرفروشى، احساس حقارت و خود کمبینى و. پیش مى آید که براى افراد جامعه بسیار خطرساز است و باید از آن پرهیز کرد.